10 راه حل ساده برای جلوگیری از برق گرفتگی در زمان بازسازی ساختمان

راه حل برق گرفتگی در هنگام نصب قوطی های برق توکار 

گاهی اوقات اضافه نمودن پانل(صفحات کناف) به دیوارها باعث عدم رعایت برخی موارد استانداردها و آیین نامه های برق می گردد. برای رفع مشکلات ناشی از تعبیه درست قوطی‌های برق در دیوارهای کنافی، استفاده از حلقه‌ها و گیره های مخصوص این کار راه حل این مشکل است. همیشه امکان نصب یک پریز جدید و استفاده از یک صفحه ارتباطی برای مهار آن از پشت وجود دارد.

سیم کشی ساختمان چطور باشد تا برق گرفتگی رخ ندهد؟

اگر بست ها و گیره های مخصوص مهار کردن سیم به ساپورت های دیواره ها و سقف ها بیش از حد محکم شده باشند برخی مشکلات به وجود می آید. سیم اگر به درستی مهار نشده باشد می تواند به شدت آسیب ببیند. بهترین روش برای پیشگیری از وقوع چنین اتفاقی اجرای سیم کشی از طریق لوله ها یا سینی های کابل است.

استاندارد (NEC National Electric Code)، دارای الزامات خاصی در مورد کابل های با پوشش غیر فلزی و اینکه چگونه با توجه به فاصله از قوطی برق و تابلو برق باید کشیده و اجرا شوند می باشد.

سایز سیم کشی و مشکل برق گرفتگی در ساختمان

یکی از شایع ترین مشکلات برقی و یکی از خطرناک ترین آنها استفاده از سیم کشی نامناسب (مقطع سیم نامناسب) می باشد که می تواند منجر به گرم شدن سیم ها گردد. همچنین این موضوع می تواند زمانی که تعدادی پریز و روشنایی در یک مدار واحد تجمیع شده باشد و بیش از ظرفیت طراحی شده برای خط، از آن بار کشیده شود بدتر نیز باشد.

مطمئن شوید که آمپر بیش از ظرفیت مجاز از آن مدار نمی کشید و اگر لازم است، یک مدار جدید به تابلو برق اضافه کنید. مراقب باشید چرا که همیشه مشکل از سیم کشی نیست. اگر سایز و مقطع سیم استفاده شده مناسب باشد مشکل می تواند از خود کلید حفاظتی داخل تابلو برق باشد پس بنابراین از کافی بودن آمپراژ محاسبه شده اطمینان حاصل نمایید.

طول سیم کشی چگونه باعث جرقه و آتش سوزی می‌شود؟

ضوابط و مقررات خاصی در مورد میزان طول سیمی که باید در داخل قوطی برق و اضافه در نظر گرفته شود وجود دارد. توصیه می گردد که حداقل 15 سانتی متر سیم آزاد برای سهولت در جا به جایی احتمالی قوطی برق پریز در نظر گرفته شود. طول سیم مازاد بر استاندارد می تواند منجر به ایجاد جرقه گردد چرا که این موضوع به دلیل هادی های داغی که می توانند با یکدیگر در معرض تماس قرار بگیرند، موجب جرقه و آتش سوزی احتمالی می گردد.

همچنین، زمانی که طول سیم کشی خیلی زیاد باشد، این موضوع منجر به مقداری افت ولتاژ در طول سیم می گردد و در نتیجه سیم کمتر از مقداری که برای آن طراحی شده توانایی عبور جریان دارد و کارکرد آن افت می کند.

سیم کشی ساختمان و راه حل آن برای جلوگیری از برق گرفتگی

کابل بدون محافظت می تواند آسیب ببیند. کابل های الکتریکی باید در صورت قرار گرفتن در معرض دید عموم و فضاهای آزاد و یا شرایط بد آب و هوایی پوشیده شده و محافظت گردند. از پوشش و محافظت تمامی کابل های لخت شده با استفاده از وارنیش حرارتی(تیوب لاستیکی محافظ) یا هر روش مورد تأیید استاندارد NEC و سایر استانداردهای مربوطه اطمینان حاصل نمایید.

کابل مدفون (UF) و خطر آتش سوزی ساختمان

کابل های مدفون و توکار باید در داخل لوله هدایت و محافظت گردند. این نوع کابل عموماً برای انتقال توان به نواحی دیگر مورد استفاده قرار می گیرد، اما بارها به عنوان یک کابل در معرض هوای آزاد (exposed) و به صورت رها مورد استفاده قرار گرفته اند و مستعد آسیب می باشند.

حالت ایده آل برای کابل و انشعاب برق زمانی است که به صورت مستقیم مدفون می گردند که شرایط خاص خود را طبق ضوابط مربوطه دارد. به هر حال، با اینکه کابل انعطاف پذیر است اما باید مراقب شعاع خمش کابل باشید چرا که ممکن است پیچش و خمش بیش از حد به سیم های داخل کابل آسیب رسانده و منجر به ایجاد جرقه و آتش سوزی گردد.

اتصالات و خطر برق گرفتگی

به خاطر بسپارید که هر سیمی عملکرد خود را دارد؛ حتی سیم نول، فاز یا زمین (ارت). هر کدام از آنها باید به درستی وصل شوند. برای جلوگیری از آسیب رساندن فلزات و اشیا برنده به غلاف کابل و ایجاد اتصال کوتاه باید از کانکتور کابل و سیم (سر کابل و سر سیم)استفاده شود.

تعویض سیم ها و احتمال خطر برق گرفتگی در بازسازی ساختمان

هرگز یک پریز دو خانه را با یک پریز سه خانه تعویض نکنید.( پریز سه خانه دارای خانه سوم مربوط به سیستم زمین می باشد که باید حتماً پایه ارت یا زمین آن به شبکه زمین ساختمان متصل گردد. در خانه های قدیمی معمولاً سیستم شبکه حفاظتی زمین وجود ندارد و نباید مصرف کننده را با نصب پریز در ظاهر ارت دار به اشتباه انداخت.)

برای این مورد یک راه حل وجود دارد: یک پریز دو خانه می تواند به یک پریز GFCI (Ground Fault Circuit Interrupter)، پریز حساس به نشت جریان تبدیل شود. (این پریز با مکانیزم تشخیص خطای فاز به زمین و نشتی جریان در درون خود قابلیت قطع به موقع جریان برق دستگاه متصل به خود و پیشگیری از وقوع اتصالی و آتش سوزی را دارد.)

برای اطمینان از برقراری یک سیستم ایمن و اجرای صحیح ارتینگ که وظیفه حفاظت افراد در مقابل برق گرفتگی را بر عهده دارد حتماً مقررات منطقه ای و استانداردهای مربوطه را مد نظر قرار دهید.

تعویض چراغ ها در بازسازی خانه چگونه باشد تا برق گرفتگی رخ ندهد؟

در هنگام بازسازی خانه های قدیمی، چراغ ها را بدون هادی(سیم) زمین تعویض نکنید. تعویض چراغ هایی که بدنه فلزی دارند باید همراه با زمین کردن بدنه آنها یا نصب تجهیز حفاظتی مناسب (GFCI Protection) در مدار تغذیه کننده واقع در تابلو برق باشد. چراغ هایی که بدنه غیر فلزی دارند می توانند زمین نشوند اما پیشنهاد ما این است که همیشه یک سیم ارت به همراه سیم فاز (برق) و نول به هر تجهیز داشته باشید تا در صورت نیاز در آینده بتوانید با وصل هادی حفاطتی زمین یا همان سیم زمین(ارت) از نشتی جریان، برق گرفتگی و خطرات و حوادث بعدی پیشگیری کنید.

استانداردها را رعایت نماییم تا از خطر برق گرفتگی در امان باشیم

مهم‌تر از همه موارد بیان شده – به یاد داشته باشید که تمامی توصیه ها و استانداردهایی که برای طراحی و اجرای تأسیسات الکتریکی الزامی است را رعایت نمایید، آخرین ویرایش آنها را همواره داشته باشید و قوانین منطقه ای و ملی مانند مقررات ملی را نیز حتماً مد نظر قرار دهید.

برخی از این استانداردها عبارتند از:

• مبحث 13 مقررات ملی ساختمان
• مبحث 3 مقررات ملی ساختمان
• نشریه شماره 1-110 معاونت برنامه ریزی ریاست جمهوری
• نشریه شماره 2-110 معاونت برنامه ریزی ریاست جمهوری
• استاندارد NEC - استاندارد IEC
• استاندارد BS
• و سایر مقررات و آیین نامه های ملی و بین المللی مورد تأیید مراجع و سازمان های ذیربط

منبع: سایت www.thebalance.com

تحریریه آب و خاک سازان،محمدلطفی،شیراز

برچسب ها :